Σε μια πανέμορφη τοποθεσία περιτριγυρισμένη με δάσος και με εξαίρετη θέα προς τη θάλασσα, κοντά στον Άγιο Αμβρόσιο της επαρχίας Κερύνειας, βρίσκεται το μοναστήρι του Αντιφωνητή. Δεν είναι εξακριβωμένο που ακριβώς είναι αφιερωμένος ο ναός, αφού δεν υπάρχουν για αυτό οποιεσδήποτε γραπτές μαρτυρίες. Κάποιοι βυζαντινολόγοι κάνουν λόγο για το ναό του Αντιφωνητή Χριστού, καθώς όπως είναι γνωστό αρκετές εικόνες παρουσιάζουν το Χριστό ως «Αντιφωνητή». Κάποιοι συγγραφείς, όπως ο ιστορικός Robert Gunnis, έγραψε πως ο ναός είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η επικρατούσα όμως άποψη, που επικρατεί και ανάμεσα στους πιστούς, αναφέρει πως είναι αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, καθώς σύμφωνα με μια παράδοση μέσα στον συγκεκριμένο ναό αντιφώνησε ο ταξιάρχης Μιχαήλ.
Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση κάποτε στην περιοχή ζούσε ένας φτωχός οικογενειάρχης, ο οποίος αποφάσισε να ξενιτευτεί για να δουλέψει και να μπορέσει να βοηθήσει με τον τρόπο αυτό την οικογένειά του. Για να καταφέρει όμως να ταξιδέψει αναγκάστηκε να δανειστεί κάποια χρήματα από ένα πλούσιο Εβραίο, με την υπόσχεση πως θα του τα επέστρεφε. Ο Εβραίος δέχτηκε να του δανείσει τα χρήματα, με την προϋπόθεση να βάλουν κάποιον εγγυητή, που θα εγγυόταν πως θα του επέστρεφε τα χρήματα εντός τριών χρόνων. Αποφάσισαν να βάλουν εγγυητή τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, μιας και υπήρχε εκκλησία αφιερωμένη σε αυτόν. Σαν έφτασε η προθεσμία που ορίστηκε για την επιστροφή του δανείου , ο ξενιτεμένος τηρώντας την υπόσχεση του τοποθέτησε τα χρήματα μέσα σε ένα ξύλινο κουτί και το έριξε στη θάλασσα για να το πιάσει ο Εβραίος, όπως άλλωστε είχαν συμφωνήσει. Και πράγματι έτσι έγινε. Ο Εβραίος βρήκε το μπουκάλι με τα χρήματα και τα πήρε. Μετά από κάποια χρόνια ο ξενιτεμένος επέστρεψε πίσω στην πατρίδα του και στην οικογένειά του. Μια μέρα αντάμωσε τον Εβραίο , ο οποίος τον πρόσβαλε, γιατί όπως του ανέφερε δεν είχε επιστρέψει τα χρήματα που του είχε δανείσει. Ο ξενιτεμένος επέμενε πως τα είχε στείλει. Τότε για να λυθεί η παρεξήγηση πήγαν στην εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ για να ρωτήσουν τον εγγυητή τους να τους φανερώσει την αλήθεια. Τότε ακούστηκε μια βροντερή φωνή από την εικόνα του Αρχαγγέλου που έλεγε πως ο Εβραίος είχε πάρει τα χρήματα και μάλιστα ήταν ημέρα Παρασκευή. Όσοι βρίσκονταν στο ναό έμειναν άφωνοι με το θαύμα που συντελέστηκε και από τότε επικράτησε να λένε πως η εικόνα του Αρχαγγέλου αντιφώνησε.
Το μοναστήρι ιδρύθηκε γύρω στα τέλη του 12ου αιώνα και σήμερα το μοναδικό κτίσμα που σώζεται από αυτό είναι το καθολικό του. Η εκκλησία του Αντιφωνητή κτίστηκε αρχικά χωρίς νάρθηκα για να κτιστεί μεταγενέστερα γύρω στον 14ο με 15ο αιώνα. Μεταγενέστερη προσθήκη αποτελεί και η ανοικτή στοά στη νότια πλευρά της εκκλησίας. Ο ναός ανήκει στον τύπο του οκταγωνικού ναού και αποτελεί το μοναδικό αυτού του τύπου ναό που σώζεται σε καλή κατάσταση στην Κύπρο, αλλά και ο νεότερος. Ερείπια του παλαιού μοναστηριού σώζονται στα ανατολικά και βορειανατολικά της εκκλησίας. Τα κτίρια δυτικά του ναού είναι νεότερα.
Ολόκληρη η εκκλησία καλύπτεται εσωτερικά με εξαίρετης τέχνης τοιχογραφίες που χρονολογούνται στις αρχές του 13ου με τα τέλη του 15ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες διατηρούντο σε καλή κατάσταση μέχρι και το 1974. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού ήταν του 16ου αιώνα με τις εικόνες του Χριστού, της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου να ανήκουν στην ίδια εποχή. Τόσο οι τοιχογραφίες όσο και οι εικόνες διατηρούντο σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι και το 1974. Στα χρόνια που ακολούθησαν την τουρκική εισβολή ο ναός έγινε θύμα συστηματικής σύλησης. Καταστράφηκαν και αφαιρέθηκαν τοιχογραφίες, εικόνες και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα. Επίσης ένα μεγάλο μέρος τοιχογραφιών και εικόνων βρέθηκαν στα χέρια αρχαιοκάπηλων, οι οποίοι τα πούλησαν σε ιδιώτες στο εξωτερικό. Μια τέτοια περίπτωση υπήρξαν οι εικόνες με τους Ευαγγελιστές Μάρκο και Ιωάννη και τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο που βρέθηκαν σε οικία ζεύγους στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Οι εικόνες αυτές, έπειτα από αρκετά χρόνια και έχοντας πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης, επαναπατρίστηκαν το 2013 και από τότε φυλάσσονται στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως σε μικρή απόσταση από τη Μονή βρίσκεται ένα μοναδικό για την Κύπρο δέντρο , του οποίου η επιστημονική ονομασία είναι υγράμβαρης. Έχει τα χαρακτηριστικά του πλάτανου και σαν χαραχθεί ο φλοιός του, βγαίνει μια μυρωδάτη ρητίνη, η οποία χρησιμοποιείται ως λιβάνι. Ένα παρόμοιο δέντρο υπάρχει και στη Μονή του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο.
