Η Μονή του Αγίου Νικολάου των Γάτων στο Ακρωτήρι αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κύπρου, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από την Αγία Ελένη. Δεν είναι βέβαιο αν το αρχικό μοναστήρι που κτίστηκε ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, καθώς κάποιες πηγές αναφέρονται στην ύπαρξη ενός μοναστηριού στην περιοχή αφιερωμένο στην Παναγία και ότι όταν το μοναστήρι επισκευάστηκε τον 15ο αιώνα, κατόπιν ενός ισχυρού σεισμού που του προκάλεσε μεγάλες ζημιές, αφιερώθηκε στον Άγιο Νικόλαο.
Πάντως η παράδοση αναφέρει πως η Αγία Ελένη, όταν επισκέφτηκε την Κύπρο, αντιλήφθηκε πως το νησί και ειδικότερα η περιοχή που βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι είχε κατακλυστεί από μεγάλο αριθμό φιδιών και ερπετών, εξαιτίας της μακρόχρονης ανομβρίας και ξηρασίας. Τότε επιστρέφοντας στο Βυζάντιο έστειλε στο νησί τον διοικητή Καλόκαιρο δίνοντας του οδηγίες για να βοηθήσει όσο καλύτερα μπορούσε την κατάσταση. Ο Καλόκαιρος με σκοπό την εξολόθρευση των φιδιών είχε συγκεντρώσει στο μοναστήρι ένα μεγάλο αριθμό γάτων, δίνοντας μάλιστα εντολή στους μοναχούς να συνεχίσουν να τους φροντίζουν για να μην αντιμετωπίσουν ξανά το ίδιο πρόβλημα. Το σχέδιο αποδείχτηκε αποτελεσματικό, καθώς σύντομα τα ερπετά είχαν εξαφανιστεί. Από αυτό λοιπόν το γεγονός η Μονή πήρε το προσωνύμιο «των Γάτων», όπως επίσης και το διπλανό ακρωτήρι. Αξίζει να αναφερθεί πως μέχρι και σήμερα στο μοναστήρι βρίσκεται ένας μεγάλος αριθμός γάτων.
Το μοναστήρι το οποίο βρίσκεται στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου, περίπου 3χλμ ανατολικά της κοινότητας Ακρωτήρι λειτουργούσε μέχρι και το 1570, όπου αρκετοί μοναχοί είτε σκοτώθηκαν είτε αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν από τους Τούρκους κατακτητές. Για πολλά χρόνια παρέμεινε ερειπωμένο παρά τις κάποιες προσπάθειες για επαναλειτουργία του .Τελικά θα επαναλειτουργήσει το 1983 ως γυναικεία κοινοβιακή μονή. Οι πρώτες αδελφές που ανέλαβαν την ανασύσταση και ανακαίνιση της ήταν η Αδελφές Κασσιανή και Ελπίδα, οι οποίες αποφάσισαν να έλθουν στην συγκεκριμένη Μονή κατόπιν προσκλήσεως του Ιερομόναχου Βαρνάβα, πατέρα της Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα Σαλαμίνας, Αμμοχώστου.
Σήμερα η Μονή βρίσκεται υπό τη διαχείριση της Μητρόπολης Λεμεσού. Από το αρχικό κτίσμα διασώθηκε η εκκλησία της Μονής. Πρόκειται για μια μονόκλιτη καμαροσκέπαστη εκκλησία κτίσμα του 14ου αιώνα με διάφορες όμως μετατροπές κα προσθήκες μεταγενέστερων χρόνων. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή αποτελεί η κεντρική είσοδος του καθολικού, η οποία φέρει ανάγλυφες μορφές των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, με τον Απόστολο Πέτρο να παριστάνεται να κρατά τα κλειδιά του παραδείσου. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η ανατολική είσοδος της εκκλησίας με τα πέντε οικόσημα. Στο εσωτερικό της εκκλησίας βρίσκονται σπαράγματα τοιχογραφιών, ενώ δίπλα από το καινούργιο τέμπλο, στη νοτιανατολική άκρη βρίσκεται η εικόνα του Αγίου Νικολάου, η οποία θεωρείται θαυματουργή.
Η διαδρομή προς τη Μονή είναι απλά μαγική, καθώς γίνεται μέσα από απέραντο πράσινο. Τόσο λοιπόν η διαδρομή όσο και η επίσκεψη στο μοναστήρι, που είναι πλούσιο σε ιστορία και παραδόσεις, δεν μπορούν να σας αφήσουν ασυγκίνητους. Αισθήματα δέους και κατάνυξης θα σας κατακλύσουν.
